Bağımlılık polikliniği alkol ve madde kullanım bozukluğu olanların ilk başvurdukları, ayaktan tedavilerinin yapıldığı ve gerekirse yatış planının yapıldığı bölümdür.
Hastalarımız 0850 811 50 52 no’lu telefondan randevu alarak poliklinik hizmetinden faydalanabilmektedir.
Poliklinik takipleri süresince yeterli düzelme sağlayamayan ve tedavi motivasyonu iyi olan alkol ve madde bağımlıları yatarak tedavi programına alınabilirler. Hastanın kendisinin tedavi motivasyonunu düşük olması durumunda tedavi başarısı oldukça düşmektedir.
İnsan hakları ve kanunlar gereği muhakemesi sağlam olan hastaların kendi istekleri dışında yatırılıp tedavi edilmeleri söz konusu değildir.
Bağımlılık servisi alkol ve madde kullanım bozukluğu olan hastaların bireysel ve grup terapileri, uğraş faaliyetleri ve ortam tedavisiyle bağımlılıkları ve kendileri ile ilgili farkındalıklarının artırıldığı, uzun süreli ayıklığın hedeflendiği yapılandırılmış tedavi programının yatarak gerçekleştirildiği bölümdür.
Servisimizde, hastaların TV izledikleri, yemeklerini yedikleri, toplantıların yapıldığı ve uğraş saatlerinde kullanabilecekleri çeşitli odalar bulunmaktadır. Spor yapabilecekleri modern bir spor salonuna sahiptir.
Kliniğe yatışı yapılan hasta, klinik girişinde hemşire tarafından karşılanmaktadır. Öncelikle kendini tanıtan hemşire ve güvenlik memuru, hastanın üzerini ve getirmiş olduğu eşyaları, klinik ve hastalar açısından risk oluşturabilecek cisimler açısından aramaktadır. Servis kurallarının yazdığı kağıdı hastalara imzalatmaktadır.Sonrasında kliniği tanıtan hemşire, hastayı diğer hastalarla tanıştırmakta ve odasına götürerek, hastanın kliniğe alışmasını sağlamaktadır.
Arındırma (Detoksifikasyon) Tedavisi
Alkol veya madde bırakıldığında yoksunluk belirtileri ortaya çıkar. Bu belirtiler tedavi edilmezse motivasyon ve tedavi başarısı düşmektedir. Arındırma tedavisinde hedef yoksunluk belirtileridir.
Rehabilitasyon Tedavisi
- Alkol veya madde konusunda kişinin bilgilenmesini sağlamak
- Değişim motivasyonunu sağlamak
- Bulaşıcı hastalıklardan korunmayı sağlamak ve zarar azaltmak
- Yinelemeyi engelleyecek becerileri kazandırmak
- Öfke ve stresle başa çıkma becerisini öğretmek
- Etkili iletişim yöntemlerini öğretmek
- Kişinin alkol/madde kullanımı ile ilgili düşünce hatalarının farkına varmasını sağlamak hedeflenmektedir.
Diğer tedavi yöntemleri
Depo İğne Tedavisi
Hastalarımız tarafından “aşı” veya ”iğne” olarak bilinen, kokain kullanım bozukluğu tedavisinde kullanılan 3 ay süreyle etkili olan bir uygulamadır. Metamfetamin kullanan hastalarda da etkili olduğu gösterilmiştir.
Bağımlılık Nedir?
Bağımlılık bir maddenin belirgin bir etkiyi elde etmek için alınması sürecinde ortaya çıkan bedensel, ruhsal ya da sosyal sorunlara rağmen madde alımının devam etmesi, bırakma isteğine rağmen bırakılamaması, aynı etkiyi elde edebilmek için giderek alınan madde miktarının artırılması ve maddeyi alma isteğinin durdurulamaması durumudur. Beyninde yapısal ve nörokimyasal değişikliklerin olduğu tedavi edilmesi gerek bir beyin hastalığıdır.
Bağımlılık Nasıl Ortaya Çıkar?
Bağımlılığın gelişmesinde çevresel, biyolojik ve psikolojik etmenlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bağımlılık aniden ortaya çıkan bir durum değildir. Kişi ilk olarak deneme amaçlı kullanır. Zamanla benzer etkileri görebilmek için kullanılan madde miktarı ve kullanım sıklığı artar. Bir süre sonra riskli kullanım ve bağımlılık kaçınılmaz olur.
Bağımlılık Yapan Maddeler Nelerdir?
Özetle tanımlamak gerekirse sonunda haz, ödül olan herşey bağımlılık yapabilir. Günümüze kadar tanımlanmış maddeler tütün, alkol, ecstasy, esrar, sentetik kannabinoidler(bonzai, AM ) eroin, kokain, taş (crack), metamfetamin, uçucu maddeler (bali, uhu, benzin tiner vs.), LSD, GHB, bazı mantar türleri, ketamin, anabolik steroidlerdir.
Madde Kullanım Bozukluğu
Eroin Kullanım Bozukluğu
Bağımlılık potansiyeli oldukça yüksek olan bu madde tek kullanımda dahi bağımlılığa neden olabilmektedir. Kullanıcılar arasında peynir, toz, eşya olarak adlandırılır. Ağızdan, burundan ya da damar yolu ile kullanımı olabilir. Damar yolu ile kullanımı kan yolu ile geçen hastalıklar için risk oluştururken, ciddi alerjik reaksiyonlara, damar yolu ile enfektif hastalıklara, buna bağlı kalp ve eklerine ilişkin enfeksiyonlara yol açabilmektedir.
Yoksunluğu oldukça ağırdır. Ağır kas krampları, kemik ağrıları, yoğun ishal hali, karın ağrısı, göz yaşında ve burun akıntısında artış, kaz derisi görünümü, esneme, ateş, vücutta ısı değişiklikleri, kalp hızında artış gibi ciddi belirtiler izlenebilir.
Tedavi
Yoksunluk belirtileri ağır olduğu için yatarak tedavi önerilir. Yoksunluk belirtilerinin giderildiği ve maddenin vücuttan atıldığı arınma tedavisinin ardından Sürdürüm tedavisi gelir.
Bu süreçte kullanılan tedaviler, dünyada ve ülkemizde uygulanan ağızdan alınan ilaç tedavileri, “iğne aşı” tedavileri ve halk arasında “çip” olarak bilinen “implant” tedavisi şeklindedir. Amaç içme isteğini azaltmak ve madde alındığı takdirde benzer etkilerin ortaya çıkmasını engellemektir. Kişinin durumuna göre tedaviye karar verilir. Bununla birlikte yaşam tarzı değişikliği psikososyal destek en az ilaç tedavileri kadar önemlidir.
Metamfetamin Kullanım Bozukluğu
Kullanan kişiler arasında ateş, buz, met, kristal olarak adlandırılır. Buhar yoluyla, kahveye katılarak, damar yoluyla, sigara şeklinde kullanılabilir. Uyarıcı, hızlı bağımlılık yapan bir maddedir. İştahsızlık, uykusuzluk, sinirlilik, şüphecilik, saldırganlık gibi belirtilere neden olabilir. İlk bırakıldığı günlerde enerjide azalma, isteksizlik, keyifsizlik gibi depresif belirtiler ortaya çıkar, yoğun içme isteği görülür.
Tedavi
Yoksunluk belirtileri ağır olabileceği için arınma tedavisi yatarak uygulanır. Tedavi ilaçların yanı sıra bağımlılıkla ilgili eğitimler ve terapi süreçlerinden oluşmaktadır. Arınma tedavisi sonrası Sürdürüm tedavisinde içme isteğini azaltan ve içildiği takdirde maddenin benzer etkiler oluşturmasını engelleyen iğne aşı tedavisi uygulanır. Yaklaşık 3 ay süreyle etkili olduğu bilinmektedir. Bununla birlikte bir yaşam tarzı değişikliği muhakkak gerekmektedir.
Kokain Kullanım Bozukluğu
Kokain uyarıcı bir maddedir. Hızlı ve güçlü bağımlılık yapar. İki formu vardır. Birincisi line diye adlandırılan genelde burundan çekilerek kullanılan formudur. Sıklıkla bu şekilde kullanılır. İkincisi ise taş-crack olarak adlandırılır. Kokainin serbest baz formudur. Buhar yoluyla içilir. Çok hızlı ve güçlü bağımlılık yapar. Bırakıldığında isteksizlik enerjide azalma sinirlilik yapar. Yoğun içme isteği gözlenir.
Tedavi
Yoksunluk belirtileri ve içme isteği yoğun olabileceği için arınma tedavisinin yatarak yapılması önerilir. Akabinde “aşı” veya ”iğne” olarak bilinen, 3 ay süreyle etkili olan tedavi uygulanır. Bununla birlikte yaşam tarzı değişikliği ve gerekirse terapi süreci oldukça önemlidir.
Alkol Kullanım Bozukluğu
Alkol bilindiği üzere tarih boyunca sakinleştirici keyif verici tedavi edici bir madde olarak kullanılmıştır. Peki ne zaman alkol kullanımı bir sorun haline geliyor? Kişi alkol kullanımı nedeniyle yaşadığı bedensel, ruhsal ya da sosyal sorunlara rağmen içmeye devam ediyorsa, bırakma isteğine rağmen bırakamıyorsa, aynı etkiyi elde edebilmek için giderek kullandığı alkol miktarını arttırıyorsa ve alkol kullanma isteğini durduramıyorsa bu duruma alkol kullanım bozukluğu diyoruz. Çoğu zaman kişi bağımlı olmadığını, istediği zaman bırakabileceğini söyler. Yaşadığı kayıplar artınca ve bırakma girişimleri başarısız olunca kişi tedavi için başvurur.
Tedavi
Tedavi birçok aşamadan oluşur her aşamada tedavi yaklaşımları farklıdır. Bu konuda uzman kişilerden destek almak önemlidir.
Esrar Kullanım Bozukluğu
Dünyada en çok kötüye kullanılan maddedir. Duman ve suda demlendirme ile kullanılır. Yüksek dozlar, iştah artışı, ortostatik hipotansiyon denilen ani ayağa kalkmada tansiyon düşmesine bağlı göz kararması ve ağız kuruluğuna neden olabilir. Huzursuzluk, uykusuzluk, iştahsızlık sık görülen yoksunluk belirtileridir.
Bonzai ve Jamaika adı verilen sentetik esrar türevleri son yıllarda esrar kullanımının yerini almış görülmektedir. Bu tür sentetik esrarın içeriğinin değiştirilebilir olması, içeriğine birden fazla bağımlılık potansiyelini artırıcı maddeninin katılabilir olması kullanım sıklığını hızla artırmıştır. Mide üzerine ciddi etkileri olmakta, psikotik tabloya daha hızlı şekilde yol açabilmektedir.
Tedavi
Yoksunluk belirtilerinin giderildiği arındırma tedavisinin ardından yaşam tarzı değişikliği ve destek tedavilerinin olduğu sürdürüm tedavisi şeklinde iki aşamadan oluşur.
Uçucu Madde Kullanım Bozukluğu
Çözücüler, yapıştırıcılar, uhular, boya inceltici tinerler ve sıvı yakıtların –çakmak gazı- genel adı uçuculardır. Benzin, aseton, daksil, ayakkabı boyası, bali de sık koklanan uçuculardır. Ucuz olmaları elde edilirliklerini artırmaktadır. Gençlerde ve yoksul kişilerde kullanımı sıktır.
Kişiler boru, teneke kutu, torba, uçucuya batırılmış bez parçası koklayarak kullanırlar. Bu maddeler burun yolu ile koklandıklarında hızla akciğerlerden emilir ve kana karışarak beyne ulaşır. Cinsi ve dozuna göre etkileri 5 dk içerisinde ortaya çıkar, birkaç saat sürebilir. Alkolle kullanımı etkiyi artırmaktadır.
Tedavi
Yoksunluk belirtilerinin giderildiği arındırma tedavisinin ardından yaşam tarzı değişikliği ve destek tedavilerinin olduğu sürdürüm tedavisi şeklinde iki aşamadan oluşur.
Davranışsal Bağımlılıklar
Davranışsal bağımlılık kavramı kumar, internet, video-oyun, seks, alışveriş, yemek gibi davranışlarda aşırı bulunmaya bağlı gelişen olumsuz sonuçlara yönelik kullanılmaktadır. Ruhsal hastalıklar kriterleri çerçevesinde değerlendirilen davranışsal bağımlılıklarda; internet oyun oynama bozukluğu ve kumar oynama bozukluğu yer almaktadır.
Kumar Oynama Bozukluğu
Kumar oynama bozukluğu, kişinin bireysel, ailevi veya mesleki işlevselliğinin bozacak şekilde kumar oynama davranışının kontrol edilememesi ile karakterize, kalıcı ve tekrar eden istenmeyen kumar davranışları olarak tanımlanmaktadır. Kumar oynamanın en yaygın biçimleri kumarhanede oynanan oyunlar(blackjack poker gibi masada oynanan oyunlar, kollu makinelerde oynanan oyunlar), piyangolar ve internet üzerinden oynanan(poker spor bahisleri) oyunlar şeklindedir. KUmar algısı davranışın göreceli olarak taşıdığı risk ve ödül miktarıyla bağlantılıdır. Bazı uzmanlara göre borsa veya kripto para kumar olarak değerlendirildir.
Tedavi
Tedavi psikoterapiler ve ilaç tedavilerinden oluşmaktadır. Kişiye ve güncel sorunlarına göre planlanan tedavi seçenekleri bulunmaktadır.
